ʻĀpana Kūʻai Kūʻokoʻa Kina-Asean: Hoʻonui i ka launa pū ʻana a hana pū i ka pōmaikaʻi

Me ka hoʻonui ʻana o ka China-Asean Free Trade Area (CAFTA), ua hoʻonui nui ʻia nā wahi hui ʻelua a loaʻa i nā hopena maikaʻi, kahi i hoʻokomo i ka ikaika i loko o ka pōmaikaʻi a me ke kūpaʻa o ka ʻāina. E nānā hohonu kēia pepa i nā pono a me nā pōmaikaʻi o CAFTA, a e hōʻike i kona nani kūʻokoʻa ma ke ʻano he wahi kālepa kūʻokoʻa nui loa ma waena o nā ʻāina ulu.

1. Ka nānā 'ana o ka wahi kalepa kūʻokoʻa

Ua hoʻokuʻu ʻia ʻo Kina-Asean Free Trade Area ma Ianuali 1,2010, e uhi ana i 1.9 biliona kānaka ma 11 mau ʻāina, me ka GDP o mākou he $ 6 trillion a me ke kālepa ʻana o US $ 4.5 trillion, ʻo ia ka 13% o ke kālepa honua. ʻOiai ʻo ka heluna kanaka nui loa o ka honua a me ka ʻāpana kalepa kūʻokoʻa nui loa ma waena o nā ʻāina e ulu nei, he mea nui ka hoʻokumu ʻana o CAFTA i ka pōmaikaʻi waiwai a me ke kūpaʻa o East Asia, Asia a me ka honua.

Ma muli o ka manaʻo ʻana o Kina i ka hoʻokumu ʻana i ka ʻĀina Kūʻai Kūʻai Kūʻai ʻo Kina-ASEAN i ka makahiki 2001, ua ʻike mālie nā ʻaoʻao ʻelua i ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o ke kālepa a me ka hoʻopukapuka kālā ma o nā ʻano kūkākūkā a me nā hana. ʻO ka hoʻomaka piha ʻana o ka FTA i ka makahiki 2010 ke hōʻailona nei i kahi pae hou o ka launa pū ʻana o bilateral. Mai ia manawa, ua hoʻonui ʻia ka ʻāpana kalepa manuahi mai ka mana 1.0 a i ka mana 3.0. Ua hoʻonui ʻia nā wahi o ka launa pū ʻana a ua hoʻomaikaʻi mau ʻia ka pae o ka launa pū ʻana.

2. Nā pōmaikaʻi o ka māhele kūʻai kūʻokoʻa

Ma hope o ka pau ʻana o ka ʻāpana kūʻai kūʻokoʻa, ua hoʻemi nui ʻia nā pale kālepa ma waena o Kina a me ASEAN, a ua hoʻemi nui ʻia nā kumukūʻai. Wahi a nā helu helu, ua hoʻopau ʻia nā kumukūʻai ma luna o 7,000 mau huahana i ka FTZ, a ʻoi aku ma mua o 90 ka nui o nā waiwai i loaʻa i ka zero tariffs. ʻAʻole kēia e hōʻemi wale i ke kumukūʻai kālepa o nā ʻoihana, akā hoʻomaikaʻi pū i ka pono o ka loaʻa ʻana o ka mākeke, a hoʻolaha i ka ulu wikiwiki o ke kālepa bilateral.

Hoʻohui nui ʻo Kina a me ASEAN e pili ana i nā kumuwaiwai a me nā ʻano hana ʻenehana. Loaʻa ka maikaʻi o Kina i ka hana ʻana, ke kūkulu ʻana i nā ʻoihana a me nā ʻāina ʻē aʻe, ʻoiai ʻo ASEAN ka maikaʻi i nā huahana mahiʻai a me nā kumuwaiwai mineral. ʻO ka hoʻokumu ʻana i ka ʻāpana kūʻai kūʻokoʻa i hiki ai i nā ʻaoʻao ʻelua ke hoʻokaʻawale i nā kumuwaiwai ma ke ʻano nui a ma kahi pae kiʻekiʻe, e ʻike ana i nā pono hoʻohui a me ka pōmaikaʻi like.

ʻO ka mākeke CAFTA, me 1.9 biliona poʻe he mana nui. Me ka hoʻonui ʻana o ka hui bilateral, e hoʻonui hou ʻia ka mākeke mea kūʻai aku a me ka mākeke hoʻopukapuka ma ka ʻāpana kalepa manuahi. ʻAʻole wale kēia e hāʻawi i kahi ākea ākea no nā ʻoihana Kina, akā lawe pū kekahi i nā manawa hoʻomohala hou no nā ʻāina ASEAN.

3. Nā pōmaikaʻi o ka ʻāpana kūʻai kūʻokoʻa

ʻO ka hoʻokumu ʻia ʻana o ka FTA ua hoʻoikaika i ke kālepa a me ka hoʻopukapuka kālā ʻana a me ka hoʻomaʻamaʻa ʻana ma waena o Kina a me ASEAN, a ua hoʻokomo i ka hoʻoikaika hou i ka ulu waiwai o nā ʻaoʻao ʻelua. Wahi a nā helu helu, i nā makahiki he ʻumi i hala mai kona hoʻokumu ʻia ʻana, ua hoʻokō ka nui o ke kālepa ma waena o Kina a me ASEAN i ka ulu wikiwiki, a ua lilo nā ʻaoʻao ʻelua i mau hoa kālepa koʻikoʻi a me nā wahi hoʻopukapuka no kekahi.

ʻO ka hoʻokumuʻiaʻana o ka'āpana kūʻai kūʻokoʻa ua hoʻoikaika i ka hoʻonui a me ka hoʻonuiʻana i kaʻoihanaʻoihana o nāʻaoʻaoʻelua. Ma ka hoʻoikaika ʻana i ka launa pū ʻana ma nā wahi e kū mai ana e like me ka ʻenehana kiʻekiʻe a me ka hoʻokele waiwai ʻōmaʻomaʻo, ua hoʻoikaika pū nā ʻaoʻao ʻelua i ka hoʻomohala ʻana i ka ʻoihana i kahi kiʻekiʻe a me ke ʻano kiʻekiʻe. ʻAʻole kēia e hoʻomaikaʻi wale i ka hoʻokūkū holoʻokoʻa o nā ʻoihana ʻelua, akā kau pū kekahi i kumu paʻa no ka hoʻomohala mau ʻana o ka hoʻokele waiwai kūloko.

ʻO ka hoʻokumu ʻana i ka FTA ʻaʻole i hoʻoikaika wale i ka launa pū ʻana a me ka hoʻomohala ʻana o nā ʻaoʻao ʻelua ma ka ʻoihana, akā ua hoʻonui pū i ka hilinaʻi like a me ka ʻike ma waena o nā ʻaoʻao ʻelua ma ka politika. Ma ka hoʻoikaika ʻana i ka launa pū ʻana i ke kamaʻilio kulekele, ka hoʻololi ʻana o nā limahana a me nā hoʻololi moʻomeheu, ua kūkulu nā ʻaoʻao ʻelua i kahi pilina pili kaiaulu me ka wā e hiki mai ana a hāʻawi i nā kōkua maikaʻi i ka maluhia o ka āpana, ke kūpaʻa, ka hoʻomohala a me ka pōmaikaʻi.

Ke nānā nei i mua, e hoʻomau ka hoʻonui ʻana i ka launa pū ʻana o Kina-ASEAN Free Trade Area, hoʻonui i nā wahi a hoʻonui i kona pae. E hana pū nā ʻaoʻao ʻelua e hana i nā hoʻokō maikaʻi loa a hāʻawi i nā mea hou a nui aʻe i ka pōmaikaʻi a me ke kūpaʻa o ka ʻoihana kūloko a me ka honua. E kakali kākou i ka lā ʻapōpō maikaʻi aʻe no ka ʻĀina Kūʻai Kūʻai Kūʻokoʻa Kina-ASEAN!